Raport Samooceny jakości współpracy w Gminie Biłgoraj za 2015 r.

Poniżej możecie Państwo zapoznać się z oficjalnym raportem dotyczącym obecnej jakości współpracy między organizacjami pozarządowymi a Gminą Biłgoraj. Raport powstał na bazie trzydniowych warsztatów, które odbyły się pod koniec marca 2015 r.

WPROWADZENIE

Warsztaty dotyczące oceny jakości współpracy JST i NGO w Gminie Biłgoraj odbyły się w dniu 26 marca 2015 r. Spotkanie zostało zorganizowane w ramach realizacji projektu pt. „Współpracujemy profesjonalnie!” przez partnera projektu – Gminę Biłgoraj. Uczestnikami warsztatów byli przedstawiciele lokalnych organizacji pozarządowych oraz Urzędu Gminy Biłgoraj.

Ze strony lokalnych organizacji pozarządowych:
1. Jacek Haraf – Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Wsi Sól i Kolonia Sól „Więź”
2. Helena Szado-Oleksak – Stowarzyszenie „Dąb” w Ciosmach
3. Maciej Mulawa – Fundacja Fundusz Lokalny Ziemi Biłgorajskiej
4. Wojciech Brodziak – Ochotnicza Straż Pożarna w Brodziakach

Ze strony Gminy Biłgoraj:
1. Joanna Szkutnik – Urząd Gminy Biłgoraj
2. Marzena Mroczkowska – Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Biłgoraju
3. Celina Skromak – Gminny Ośrodek Kultury w Biłgoraju
4. Iga Wolanin – Urząd Gminy Biłgoraj

Warsztaty prowadził i moderował Dominik Róg. Sprawozdawcą była Maria Malec.


WYNIKI WARSZTATÓW

Zajęcia opierały się na technikach warsztatowych. Prowadzono dyskusję opartą na uprzednio przygotowanym scenariuszu.

Ustalenia nt. współpracy przy tworzeniu polityk publicznych.

• Uczestnicy zgodnie przyznali, że organizacje pozarządowe uczestniczą w diagnozowaniu lokalnych problemów społecznych. Przejawia się to poprzez zgłaszanie potrzeb, udział w konkursach, badaniu opinii (ankiety, debaty) oraz obecność w konsultacjach środowiskowych, gminnych i zebraniach wiejskich.
• Organizacje i samorząd informują się wzajemnie o planach i kierunkach swoich działań w wystarczającym stopniu, przede wszystkim za pośrednictwem gminnej strony internetowej, portalu społecznościowego, tablic ogłoszeń oraz gminnych wydawnictw.
• Współpraca przy tworzeniu strategii i programów opisujących lokalne polityki publiczne została oceniona dobrze. Wprawdzie organizacje nie podejmują współpracy we wszystkich działaniach mających na celu opracowanie aktów prawa lokalnego czy innych istotnych dokumentów, jednakże chętnie uczestniczą w tworzeniu dokumentów szczególnie dotyczących ich działalności, tj. programu współpracy z organizacjami pozarządowymi. Zgodnie także przyznano, że zaproszenia do współpracy poprzez udział w konsultacjach czy debatach ogłaszane są regularnie na stronie urzędu ale ze strony organizacji zaproszenia te w większości nie są podejmowane.

Ustalenia nt. współpracy przy realizacji zadań publicznych.

• Gmina Biłgoraj regularnie zleca realizację zadań publicznych w trybie otwartych konkursów ofert oraz tzw. „małych grantów”. Priorytetowymi obszarami realizowanymi w ramach tych zadań są: pomoc społeczna; ochrona i promocja zdrowia; nauka, edukacja, oświata i wychowanie; krajoznawstwo oraz wypoczynek dzieci i młodzieży; kultura, sztuka, ochrona dóbr kulturalnych i tradycji regionu; upowszechnianie kultury fizycznej i sportu; działalność na rzecz organizacji pozarządowych i innych podmiotów prowadzących działalność pożytku publicznego (w tym organizacja gminnego konkursu grantowego dla lokalnych organizacji pozarządowych). Przedstawiciele organizacji pozarządowych podkreślili jednak brak możliwości skorzystania z trybu tzw. „inicjatywy lokalnej”. Przedstawiciele samorządu wyjaśnili, że wdrożenie tego trybu wymaga specjalnych przygotowań proceduralnych ale jednocześnie zobowiązali się do opracowania stosownych dokumentów w 2015 r. oraz wdrożenia go w 2016 r.
• Samorząd wspiera także działalność organizacji pozarządowych poprzez m.in. udostępnienie lokali, terenów gminnych oraz sprzętów i materiałów; doradztwo w zakresie pozyskiwania środków ze źródeł zewnętrznych; udzielanie patronatów honorowych czy promocję działań organizacji pozarządowych.
• Pomiędzy samorządem a organizacjami pozarządowymi zawiązywane są formalne partnerstwa na okoliczność realizacji wspólnych przedsięwzięć, w szczególności projektów na rzecz rozwoju lokalnych społeczności. Wskazano przy tym, że część inicjatyw organizacji pozarządowych na stałe wpisane jest w kalendarz wydarzeń gminnych. Jest to ogromna motywacja do dalszych działań oraz rozwijania i udoskonalania podejmowanych inicjatyw. Daje to także poczucie sprawstwa i odpowiedzialności mieszkańców na środowisko lokalne.
• Organizacje pozarządowe zabierają głos w ocenie realizacji zadań publicznych m.in. poprzez udział w spotkaniach mających na celu samoocenę współpracy samorządu z sektorem NGO.

Ustalenia nt. tworzenia warunków do współpracy i aktywności organizacji.

• Uczestnicy dyskusji przyznali zgodnie, że samorząd udziela pozafinansowego wsparcia lokalnym organizacjom pozarządowym. Przedstawiciele samorządu organizują liczne konferencje, szkolenia, spotkania konsultacyjne, dając możliwość wzięcia w nich udziału wszystkim zainteresowanym organizacjom. Zaakcentowano w tym miejscu znaczenie udzielanych organizacjom bezpłatnych porad prawnych, zgłaszając jednocześnie potrzebę ich kontynuacji.
• Podkreślono, że w strukturach urzędu wyodrębnione jest stanowisko pracy z zakresem czynności dotyczącym współpracy z organizacjami pozarządowymi. Istnieje także stale aktualizowana baza organizacji pozarządowych dostępna na gminnej stronie internetowej. Sprzyja to dobrej i szybkiej komunikacji oraz umożliwia współdecydowanie w istotnych sprawach.
• Wypunktowano również korzystny wkład samorządu we współorganizację lokalnych imprez tj. m. in. wypożyczanie sprzętu nagłaśniającego i sceny, udostępnianie pomieszczeń i placów, czy fundowanie nagród. Organizacje mogą również liczyć na pomoc ze strony samorządu w promocji swoich przedsięwzięć.

PODSUMOWANIE

• W odniesieniu do ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, współpraca Gminy Biłgoraj z organizacjami pozarządowymi odbywa się na podstawowych zasadach tj. pomocniczości, suwerenności, partnerstwa, efektywności i uczciwej konkurencji i oceniana jest w większości w stopniu dobrym, nie budząc zastrzeżeń żadnej ze stron.
• Nie we wszystkich konsultacjach lokalnych polityk biorą udział przedstawiciele organizacji pozarządowych.
• Samorząd regularnie prowadzi konkursy dla organizacji pozarządowych, zleca też zadania publiczne w inny sposób.
• Samorząd wspiera rozwój organizacji pozarządowych.
• Nie udało się wypracować konsensusu w ocenie płaszczyzny „Tworzenie polityk publicznych”. Zdaniem przedstawicieli organizacji pozarządowych oceną powinna być „4”, a samorządu „5”. Członkowie NGO ocenili, że nie wszystkie ważne polityki publiczne są konsultowane. Przedstawiciele samorządu natomiast twierdzili, że taka możliwość istnieje, jednakże nie spotyka się ona z zainteresowaniem ze strony organizacji pozarządowych.


Rekomendacje

1. Kontynuowanie prowadzenia porad prawnych dla organizacji pozarządowych.
2. Opracowanie i wdrożenie trybu tzw. „inicjatywy lokalnej”:
 Przedstawiciele samorządu wyjaśnili, że wdrożenie tego trybu wymaga specjalnych przygotowań proceduralnych, ale jednocześnie zobowiązali się do opracowania stosownych dokumentów w 2015 r. oraz wdrożenia go w 2016 r.

Załączniki:
1. Listy kontrolne – płaszczyzny współpracy samorządu z organizacjami pozarządowymi w Gminie Biłgoraj.
2. Oceny punktowe dotyczące jakości współpracy samorządu z organizacjami pozarządowymi w Gminie Biłgoraj.
3. Opracowanie Grupy Roboczej na temat jakości współpracy samorządu z organizacjami pozarządowymi w Gminie Biłgoraj.
4. Scenariusz dyskusji wykorzystany podczas warsztatów samooceny wg. LIJW.