Historia

Początki Gminy Biłgoraj należy wiązać z powstaniem w XVI w. takich osad jak Gromada, Dąbrowica i Oleandrów - obecna Sól. W 1578 r. powstał Biłgoraj - miejski ośrodek położony nad rzeką Ładą, który między innymi koncentrował wymianę towarów zaplecza wiejskiego. W następnych latach powstawały kolejne osady: Bukowa, Żelebsko, Smólsko Małe, Ciosmy, Wola, Puszcza Solska. Ludność tych wiosek trudniła się przede wszystkim rolnictwem, hodowlą oraz ,,rzemiosłami leśnymi”. Tereny te dość szybko zyskały na rozgłosie i znaczeniu przede wszystkim z powodu sitarstwa, które było główną gałęzią tutejszej gospodarki. Rozwój sitarstwa i jego najlepsze lata datowane są do lat sześćdziesiątych XIX w. Po tym okresie następował stopniowy upadek rzemiosła spowodowany zmniejszonym popytem na wyroby sitarskie związanym z wprowadzeniem na rynek sit drucianych, upadkiem roli handlowej Biłgoraja oraz brakiem dogodnych połączeń komunikacyjnych. Wszystko to sprawiło, że tereny w znacznym stopniu zubożały, a miejscowa ludność często emigrowała w bogatsze strony Polski bądź poza granice kraju. Podczas zaborów rozwijała się jedynie rabunkowa gospodarka leśna prowadzona przez zaborcę. W okresie tym powstała jedyna droga bita Biłgoraj – Zamość oraz 25 kilometrowy odcinek kolejki wąskotorowej na trasie Biłgoraj – Zwierzyniec umożliwiający wywóz drewna. Ważnym wydarzeniem było utworzenie w 1919 r. powiatu biłgorajskiego razem z powiatowymi instytucjami i organizacjami, które rozpoczęły działalności mającą na celu wyeliminowanie zacofania gospodarczego i społecznego tych terenów. Działania te przerwał wybuch II wojny światowej oraz okupacja niemiecka. Tutejsze duże kompleksy leśne sprzyjały tworzeniu się ośrodków ruchu oporu. W lasach działały liczne oddziały partyzanckie tocząc krwawe boje z okupantem. Miejsca z tym związane upamiętniają cmentarze, groby wojenne oraz miejsca pamięci.
Koniec wojny dał początek okresowi znaczących przeobrażeń społecznych i gospodarczych. W 1955 r. została utworzona jednostka terytorialna Gminy Biłgoraj (początkowo gromada). W jej skład weszły miejscowości: Andrzejówka, Brodziaki, Bukowa, Cyncynopol, Dąbrowica, Dereźnia Majdańska, Dereźnia Solska, Dereźnia Zagrody, Dyle, Edwardów, Gromada, Ignatówka, Kajetanówka, Korczów, Korytków Duży, Majdan Gromadzki, Nadrzecze, Okrągłe, Podlesie, Teodorówka, Rapy Dylańskie, Ratwica, Smólsko Małe, Wolaniny, Wola Duża, Wola Mała, Zagumnie i Żelebsko. W latach późniejszych obszar gminy ulegał zmianom związanym z kolejnymi reformami administracyjnymi. W 1972 r. do Gminy Biłgoraj dołączono Bidaczów Stary i Nowy, Ciosmy, Rudę Solską i Rudę Zagrody, Smólsko Duże, Sól oraz Wolę Dereźniańską. W 1976 r. do gminy przyłączono również Hedwiżyn i Bukownicę, jednak ta ostatnia w 1984 r. została włączona do Gminy Tereszpol. Obecnie Gmina Biłgoraj liczy 28 sołectw i 40 miejscowości.