Krótki rys historyczny Gminy Biłgoraj

Nasze okolice od najdawniejszych lat porastały piękne prastare bory, zwane Puszczą Solską, które, karczowane od wieków, tylko w małej części dały się ujarzmić. Południowe krańce ziemi lubelskiej jeszcze w XVI wieku należały do najsłabiej zurbanizowanych terenów Małopolski. W wieku XVI dotarła tutaj wreszcie akcja kolonizacyjna, napędzana popytem na zboże i drewno. Wycinano połacie rozległych borów i zakładano nowe osady.

Jednymi z pierwszych osad były m. in. Sól (początkowo Oleandry), Dąbrowica i Gromada. W tym samym czasie dzięki staraniom rodziny Gorajskich założono także ośrodek miejski Biłgoraj. Niedługo później na skraju Puszczy Solskiej powstało kilkanaście kolejnych wsi, których ludność zajmowała się głównie "rzemiosłem leśnym", a także uprawą roli.

Mieszkańcy puszczańskich kniei korzystali z dóbr, jakie dawał las: bory karczowano, a drewno spławiano drogą rzeczną, zaczynając od rzeki Białej Łady na terenie Gminy Biłgoraj, przez Tanew – San – Wisłę, aż do Gdańska. Z drewna pozyskiwanego w lasach Biłgorajszczyzny wyrabiano maszty okrętowe doskonałej jakości. Lasy dawały drzewo na opał, a także na budowę i odbudowę zniszczonych domostw gdyż podbiłgorajskie wsie były wielokrotnie najeżdżane i palone po najazdach Tatarów czy Szwedów, a także podczas licznych walk powstańczych i partyzanckich. Ludność leśnych osad trudniła się produkcją smoły, terpentyny, mazi oraz węgla drzewnego.

Dawniej bogactwo runa leśnego jakie dawał las – jagód, grzybów, żurawiny czy borówki – było niekiedy jedynym źródłem pożywienia. Do dnia dzisiejszego wytwarzane z runa leśnego nalewki, dżemy oraz konfitury są jednym z elementów rodzinnej kuchni, szczególnie w czasie zimowych nocy i dni.

Przez teren naszej gminy aż do czasów rozbiorów przebiegała granica pomiędzy województwami lubelskim i ruskim, a także pomiędzy ziemiami Gorajskich i Ordynacją Zamojską. Dzięki sitarstwu okolice Biłgoraja rozwijały się prężnie aż do II połowy XIX wieku - wtedy drastycznie zmalał popyt na biłgorajskie sita (na skutek wprowadzenia sit drucianych).

Wielkie wojny i powstania nie ominęły terenów naszej gminy. W trakcie powstania styczniowego w 1863 roku pod Ciosmami doszło do dużej bitwy z zaborcą rosyjskim. Podczas I wojny światowej aż trzykrotnie przez nasze okolice przetoczył się front wojenny. W trakcie tragicznych lat II wojny światowej okoliczne wsie były wysiedlane i pacyfikowane, a w rozległych ostępach leśnych obozowali partyzanci, walczący z niemieckim okupantem. Do dzisiaj w Gminie możemy znaleźć ślady tych wydarzeń w postaci licznych krzyży, mogił i pomników.

Jednostka administracyjna Gmina Biłgoraj powstała w 1973 roku. Obecnie liczy 28 sołectw i 40 miejscowości.